Czym są transakcje łańcuchowe?

Przedsiębiorcy coraz częściej biorą udział w transakcjach, w których uczestniczy duża liczba podmiotów. W związku z tym, warto znać podstawowe zagadnienia dotyczące transakcji łańcuchowych.

Transakcja łańcuchowa- co to?

Na samym początku należy wyjaśnić pojęcie takiej transakcji. Termin ten oznacza sprzedaż tego samego towaru, dokonywaną przez przynajmniej trzy osoby. Teoretycznie towar sprzedawany jest po kolei, tzn. pierwszy podmiot sprzedaje go drugiemu, drugi trzeciemu itd. W rzeczywistości jednak, transakcja łańcuchowa polega na tym, że pierwsza osoba wydaje towar bezpośrednio tej, która jest ostatnia w kolejności.

Czym taka transakcja różni się od ogólnych krajowych zasad dostawy towarów?

Wyróżnia ją przede wszystkim fakt, że osoby znajdujące się pośrodku łańcucha dokonują zakupu i dalszej odsprzedaży towaru, mimo że żadnym nie dysponują. Należy również dodać, że w transakcjach łańcuchowych mogą uczestniczyć nie tylko podatnicy VAT, ale także firmy, które nimi nie są. Ponadto, mogą to być zarówno podmioty z Unii Europejskiej, jak i spoza niej.

Jeżeli sprzedaż dotyczy wyłącznie podmiotów krajowych, opodatkowanie takiej transakcji nie jest zbyt problemowe. Trudności pojawiają się wówczas, gdy w transakcję zaangażowane są podmioty zagraniczne, ponieważ ze względu na złożoność takiej sprzedaży, ustalenie właściwego opodatkowania jest bardziej skomplikowane.

Rodzaje dostaw a transakcje łańcuchowe

W każdej transakcji łańcuchowej wyróżnić można:

• dostawę ruchomą – której przypisuje się rzeczywiste przemieszczenie towaru,
• dostawę nieruchomą- powstającą w następstwie przyjęcia pewnej fikcji w celach opodatkowania.

W przypadku „dostaw nieruchomych”, które poprzedzają dostawę ruchomą, miejscem opodatkowania jest miejsce rozpoczęcia transportu towarów. Jeżeli chodzi natomiast o dostawy następujące po dostawie ruchomej, miejscem opodatkowania podatkiem VAT jest to, gdzie zakończono transport.

Rozpoznanie powyższych rodzajów dostaw jest bardzo istotne i niezbędne do określenia miejsca opodatkowania oraz konsekwencji podatkowych dla podmiotów biorących udział w transakcji łańcuchowej.